ส้มเป็นผลไม้ที่ชาวจีน รู้จักกันมาเป็นเวลานาน 4-5 พันปี ในยุคหินใหม่ ด้วยเหตุนี้ส้มจึงถูกยกย่องว่า เป็นผู้อาวุโสของผลไม้ จากหลักฐานที่บันทึกไว้ในหนังสือซ่างซู บทยวี่ก่ง ได้บันทึกประวัติศาสตร์ในสมัยเซียและยวี่(ประมาณ 2 พันปีก่อนคริสตศักราช) ไว้ว่าส้มเป็นผลไม้ที่นำไปถวายกษัตริย์ในสมัยนั้นส้มมีแหล่งกำเนิดในประเทศจีน ปัจจุบันนี้มีมากกว่า 40 ชนิด ส้มที่มีชื่อเสียงของจีนได้แก่ ส้มจากมณฑลกวางตุ้ง คือส้มแต้จิ๋วและส้มจากอำเภอซินฮุ่ย (แต้จิ๋วเรียกซิงหวย) ส้มจากจีนได้แพร่ไปยังประเทศต่างๆ ทั้งทวีปเอเชีย อัฟริกา ยุโรปและลาตินอเมริกา จนมีการปลูกกันอย่างแพร่หลายทั่วโลก
สารเคมีที่พบในส้ม
- เนื้อส้มมีกลูโคส ฟรุตโตส วิตามินเอ, บี, ซี และดี กรดนิโคตินิค แคลเซี่ยม โปแตสเซียม ฟอสฟอรัส คาโรทีน โนบิลิติน (nobiletin)
- เปลือกส้มมีน้ำมันหอมระเหย (Volatile oils) เฮสพีรีดิน (hesperidin) วิตามินบีหนึ่ง(B1) อิโนสิทอล(inositol)
ประโยชน์ของส้มในทรรศนะจีน ส้มมีรสเปรี้ยวหวาน คุณสมบัติเย็นเล็กน้อย (เป็นยิน) เนื้อส้มมีสรรพคุณทำให้ชุ่มคอ แก้ไอ ขับเสมหะ แก้กระหายน้ำ แก้ฤทธิ์เหล้า ขับปัสสาวะ
- ส้มเป็นอาหารเสริมสำหรับผู้ป่วยในระหว่างไข้ หรือหลังไข้ : ให้กินส้ม 1-2 ผล วันละ 2-3 ครั้ง
- อาการร้อนใน คอแห้ง กระหายน้ำ ปัสสาวะเหลือง : ให้กินส้มครั้งแรก 3-4 ผล (ถ้าจำเป็น 4 ชั่วโมงต่อครั้ง) หลังจากนั้น 1-2 ผลวันละ 3 ครั้ง
- ไอเรื้อรัง มีเสมหะมากหรือไอที่เป็นกับคนแก่ : ใช้ส้ม 1 ผล (ทั้งเปลือก) ล้างให้สะอาด กับน้ำตาลกรวด 15 กรัม ขิงสด 2 แว่นหั่นบางๆ เอาไปตุ๋นนาน 1 ชั่วโมง แล้วกินทั้งเปลือก
- แก้ฤทธิ์สุรา น้ำคั้นจากส้ม 2 ผล เติมน้ำจนได้ 1 แก้วดื่ม
- อาการจุกแน่นบริเวณท้องและหน้าอก เนื่องจากอาหารไม่ย่อยใช้ส้ม 1 ผล ล้างให้สะอาด เอาเฉพาะเปลือกเคี้ยวกิน หรือนำไปตากแห้งแล้วบดเป็นผงกินครั้งละ 1.5 กรัม ถ้าเป็นมากให้กิน 4 ชั่วโมงต่อครั้ง
- สตรีหลังคลอดไม่มีน้ำนม ใช้เมล็ดส้ม 15 กรัมทุบให้แหลกต้มกับน้ำแล้วเติมน้ำส้มสายชูหนัก 30 กรัม ลงไป กินวันละ 2 ครั้ง เช้าและค่ำเป็นเวลา 3-5 วัน
- เจ็บคอ ในเปลือกส้มต้มน้ำกินต่างน้ำชา
- ท้องผูก ให้กินส้ม 3-4 ผลก่อนนอน จะช่วยให้ถ่ายได้ดีในตอนเช้าเพราะส้มมีกากหรือใยอาหาร ซึ่งจะช่วยให้ลำไส้ได้ออกกำลังในการบีบตัว และขับถ่ายของเสียออกมา
- ไล่ยุง เปลือกตากแห้ง แล้วใส่กระป๋องจุดไฟ เปิดประตูหน้าต่างทิ้งไว้สักครู่ นอกจากจะไล่ยุง แล้วยังทำให้ห้องมีกลิ่นหอมด้วย
ข้อควรระวัง
เนื่องจากส้มมีคุณสมบัติเย็น ผู้ที่ม้ามพร่องคือ มีอาการท้องอืด ท้องแน่น อาหารไม่ค่อยย่อย มีแก๊สใน กระเพาะอาหารมาก ไม่ควรกินส้มหรือกินได้เล็กน้อย สังเกตง่ายๆ คือ ถ้ากินส้มไปแล้วทำให้มีเสลดมากขึ้น (ปกติไม่มีหรือมีน้อย) ไม่ควรกินส้ม หรือถ้าจะกินก็กินเพียงเล็กน้อย
Credit : CK healthy tips