พลองเหมือด ชื่อวิทยาศาสตร์ Memecylon edule Roxb. จัดอยู่ในวงศ์ Melastomataceae มีชื่อท้องถิ่นอื่นๆ อีกเช่น พลองงำ (ประจวบคีรีขันธ์), เหมียด (สุรินทร์), เหมือดแอ่ เป็นต้น และสามารถพบได้มากตามป่าโคกข่าว ป่าโคกหินลาดหนองคูนาดูน ป่าโคกคงเค็ง ป่าชุมชนดงใหญ่ เป็นต้น
สรรพคุณของพลองเหมือด
- พลองเหมือด สรรพคุณเป็นสมุนไพรใช้บำรุงเลือด บำรุงน้ำนม เมื่อนำไปผสมกับเหมือดโลดใช้ปรุงเป็นยาแก้ไข้ป่า
- ลำต้นเมื่อนำมาตัดแล้วเอาไปเผาไฟ จะมีน้ำเลี้ยงออกมาตรงบริเวณรอยตัด เมื่อแตะเอาน้ำเลี้ยงมาถูฟัน ก็จะช่วยทำให้เหงือกและฟันแข็งแรงขึ้น
- รากหรือลำต้น สามารถนำมาต้มเป็นยาดื่มแก้โรคกระเพาะได้
- รากหรือลำต้น นำไปต้มผสมกับแก่นพลับเพลา แก่นจำ แก่นโมกหลวง ต้นสบู่ขาว ต้นกำแพงเจ็ดชั้น นำมาดื่มรักษาโรคหืดได้
- ต้นและใบ นำไปต้มเป็นน้ำดื่มวันละ 2 ครั้งหลังอาหารเช้าเย็น ครั้งละ 1 แก้ว สามารถช่วยขับปัสสาวะ แก้ปัสสาวะขัดได้
- รากใช้ผสมกับสมุนไพรชนิดอื่น นำไปต้มเป็นน้ำดื่ม ช่วยแก้ประดง หรืออาการโรคผิวหนังมีผดคันขึ้นเป็นเม็ด และมักมีอาการไข้ร่วมด้วย
- สรรพคุณพลองเหมือด น้ำยางจากลำต้นนำมาใช้ทาส้นเท้าเพื่อลดรอยแตกได้
ประโยชน์ของพลองเหมือด
- ประโยชน์ พลองเหมือดผลสุกใช้รับประทานเป็นผลไม้ได้
- ยอดอ่อน สามารถนำไปรับประทานร่วมกับก้อยกุ้ง รับประทานเป็นผักสดร่วมกับน้ำพริกหรือแจ่ว
- ต้นพลองเหมือด ใช้ปลูกเป็นไม้ประดับได้ เนื่องจากมีดอกที่สวยงาม
- แก่นหรือใบ สามารถนำไปต้มให้สัตว์กินเพื่อให้ร่างกายอุดมสมบูรณ์ได้
- ลำต้นของพลองเหมือดสามารถนำไปใช้ทำเป็นด้ามเสียมได้
- ลำต้นมีแก่นแข็ง โค้งได้ชาวบ้านนิยมนำไปใช้ทำแอกวัว หรือเครื่องมือสำหรับคล้องคอวัวควายเมื่อออกไปไถนา
- ไม้ใช้ทำเป็นซีฟันของคราดนาเพื่อหว่านกล้าข้าว แก่นใช้ทำง่ามหนังสะติ๊ก
- ลูกดิบใช้ทำเป็นของเล่นอย่างเด็กอย่างบั้งโป๊ะ (ของเล่นที่ทำด้วยไม้ไผ่เป็นลำ และขนาดรูของไม้ไผ่ต้องเท่ากับลูกพลองเหมือดพอดี)
- ใบแก่เมื่อนำมาคลุกเคล้ารวมกับพริก แล้วนำไปตากแดดจะช่วยทำให้พริกมีสีสด แถมยังช่วยป้องกันไม่ให้แมลงมากัดกินได้อีกด้วย
- แก่นสามารถนำไปย้อมไหมแทนหนามแขได้ โดยจะให้สีเหลือง
- กิ่งและลำต้นของพลองเหมือด นำไปเผาทำเป็นน้ำด่างใช้ในการย้อมครามของไหมและฝ้าย สามารถสกัดสีเหลืองออกได้
Credit : Greenerald.com