สมุนไพรต้อยติ่ง มีอยู่ด้วยกัน 2 ชนิด ได้แก่ ต้อยติ่งไทย (Hygrophila erecta Hochr. หรือ
Hygrophila guadrivalvis Nees.) ซึ่งเป็นต้อยติ่งดั้งเดิมในบ้านเราซึ่งในปัจจุบันคงได้เห็นน้อยลงทุกที และ
ต้อยติ่งฝรั่ง (Ruellia tuberosa Linn.) ซึ่งพบเห็นได้ทั่วไปในช่วงฤดูฝนทั่วเมืองไทย แต่มีถิ่นกำเนิดในทวีปอเมริกาเขตร้อนนะครับ (บางแห่งเรียกว่า “ต้อยติ่งเทศ“) ซึ่งทั้งสองชนิดลักษณะของดอกก็จะคล้ายๆ กัน แต่จะแตกต่างกันที่ใบ และต้นต้อยติ่งฝรั่งจะต้นเล็กกว่าต้อยติ่งไทยแต่จะโตเร็วกว่า โดยต้อยติ่งที่ดอกเป็นสีม่วงคราม สีชมพู หรือดอกสีขาว จะพบได้ไม่บ่อยนัก ซึ่งชนิดนี้เราจะเรียกว่าต้อยติ่งฝรั่ง ลักษณะของใบจะเรียวยาวแคบ ออกเป็นสีน้ำตาลแดง มีดอกสีม่วง สีขาว หรือสีชมพู ส่วนสรรพคุณทางยาของต้อยติ่งฝรั่งก็จะคล้ายๆ กับต้อยติ่งไทย โดยต้อยติ่งฝรั่งนี้จะปลูกง่ายหน่อยและนิยมนำมาปลูกไว้ตามหน้าบ้าน
ต้อยติ่ง จัดเป็นวัชพืชชนิดหนึ่งที่มีดอกสวยงามที่คนส่วนใหญ่จะคุ้นตากันอยู่บ้าง ยิ่งในหน้าฝนต้อยติ่งจะออกดอกสีม่วงบานสะพรั่งไปทั่วริมทางหรือบริเวณริมสระน้ำ ยิ่งใบสีเขียวของเข้มของมันยิ่งช่วยขับให้ดอกดูมีความโดดเด่นยิ่งนัก หลายๆ คนอาจชมความงามของมันในฐานะที่มันเป็นวัชพืช ตอนเด็กๆ เรามักใช้ใบไม้ ดอกไม้ นำมาทำเป็นของเล่นเพื่อความสนุกสนาน ต้อยติ่งก็เช่นกัน โดยจะเก็บเมล็ดแก่ๆ ใช้น้ำหยดแล้วขว้างใส่กันสนุกสนานเหมือนกับการเล่นปาระเบิด เสียงดังเปรี๊ยะ…ปร๊ะ ซึ่งไม่เป็นอันตรายแต่อย่างใด แต่คุณรู้หรือไม่ว่าวัชพืชที่ว่านี้ไม่ใช่วัชพืชที่ไร้ประโยชน์ เพราะต้องติ่งสามารถนำมาใช้เป็นยาสมุนไพรในการรักษาโรคต่างๆ ได้อีกมากมาย
สรรพคุณของต้อยติ่ง
Credit : Thaihealth
