กันเกรา ชื่อสามัญ Anan, Tembusu กันเกรา ชื่อวิทยาศาสตร์ Fagraea fragrans Roxb. จัดอยู่ในวงศ์ดอกหรีดเขา (Gentianaceae) (แต่บางตำราระบุว่าจัดอยู่ในวงศ์ Potaliaceae หรือวงศ์ Loganiaceae) เช่นเดียวกันกับโกงกางเขา
กันเกราไม้มงคล ต้นกันเกราเป็นไม้มงคลชนิดหนึ่ง เพราะมีชื่อที่เป็นมงคล เพราะกันเกรา หมายถึง กันสิ่งชั่วร้ายทั้งหลายไม่ให้มาทำอันตรายใดๆ ส่วนชื่อตำเสาก็เป็นมงคลแก่เสาบ้านไม่ให้ปลวก หรือมอด รวมไปถึงแมลงต่างๆ ไม่ให้มาเจาะกิน (ส่วนชื่อมันปลา มาจากลักษณะของดอกที่คล้ายกับไขมันปลาที่เมื่อลอยในน้ำไขมันของปลาในถ้วยน้ำแกง)
สรรพคุณของกันเกรา
- แก่นกันเกรา มีรสเฝื่อน ฝาดและขม สรรพคุณช่วยบำรุงไขมันในร่างกาย (แก่น)
- สมุนไพรกันเกรา แก่นช่วยบำรุงธาตุในร่างกาย (แก่น)
- สรรพคุณกันเกรา เปลือกต้นช่วยบำรุงโลหิต (เปลือกต้น)
- ใช้เป็นยาอายุวัฒนะ (แก่น)
- ช่วยแก้เลือดพิการ (แก่น)
- แก่นกันเกรา มีฤทธิ์ในการยับยั้งการเจริญเติบโตของเชื้อมาลาเรียชนิดฟัลซิพารัมในหลอดทดลองได้ (แก่น)
- ช่วยแก้ไข้จับสั่น (แก่น)
- ช่วยแก้อาการหืดไอ (แก่น)
- ช่วยแก้อาการแน่นหน้าอก (แก่น)
- ช่วยแก้อาการท้องมานลงท้อง (แก่น)
- ช่วยขับลมในกระเพาะ (แก่น)
- ช่วยแก้มูกเลือด (แก่น)
- ช่วยรักษาริดสีดวง (แก่น)
- สรรพคุณต้นกันเกรา แก่นช่วยบำรุงม้าม (แก่น)
- ช่วยแก้อาการปวดแสบปวดร้อนตามผิวหนังและร่างกายได้ (แก่น)
- ช่วยรักษาผิวหนังพุพอง ปวดแสบปวดร้อน (เปลือกต้น)
- แก่นและใบเมื่อนำมาผสมกันจะใช้แก้โรคเส้นติดขัดได้ (แก่น,ใบ)
- ใบและผลมีสารคาลอยด์ที่ชื่อว่า Gentianine ซึ่งมีฤทธิ์ในการแก้ปวด แต่ไม่มีฤทธิ์ในการต้านแบคทีเรีย (ใบ,ผล)
ประโยชน์ของกันเกรา
- ประโยชน์ของต้นกันเกรา สามารถปลูกไว้เป็นไม้ประดับได้ เพราะมีความสวยงามและดอกมีกลิ่นหอมสดชื่น กลิ่นไม่ฉุนไม่เหมือนใคร ปลูกง่ายแข็งแรงทนทาน สามารถปลูกไว้ในบริเวณบ้านหรือในที่สาธารณะได้ ทั้งยังเป็นไม้มงคล 1 ใน 9 ชนิดอีกด้วย เช่นเดียวกับ ราชพฤกษ์ ชัยพฤกษ์ ทรงบาบาล ต้นสัก พะยูง ทองหลาง ไผ่สีสุก และต้นขนุน ที่คนนิยมนำมาใช้ในพิธีกรรมในตอนก่อสร้างบ้านเรือนเพื่อความเป็นสิริมงคล
- ไม้กันเกรา เป็นไม้มงคลที่ใช้ในการประกอบพิธีวางศิลาฤกษ์
- กันเกรา ประโยชน์ของใบอ่อนกัน สัตว์ป่าชอบกินเป็นอาหาร
- ผลกันเกราใช้เป็นอาหารของนกและค้างคาวได้
- ประโยชน์ของกันเกรา เนื้อไม้ของต้นกันเกรามีสีเหลืองอ่อน มีเสี้ยนตรง เนื้อมีความละเอียด ตกแต่งได้ง่าย ขัดเงาก็งดงาม ทนปลวกได้ดี ที่สำคัญยังเหนียวทนทานแข็งแรงอีกด้วย เหมาะแก่การนำมาใช้ก่อสร้าง เช่น การทำเสาเรือน เสารั้ว เสาสะพาน กระดานปูพื้น ผนัง ประตู หน้าต่าง ทำรอด ตง อกไก่ เชิงชาย วงกบประตู ห้าต่าง เครื่องไม้เครื่องมือทางการเกษตร มีด จอบ พร้า ขวาน เครื่องเรือน โต๊ะ ตู้ เตียง เก้าอี้ เครื่องกลึง เครื่องใช้ต่างๆ กระดูกงู โครงเรือ เสากระโดงเรือ เฟอร์นิเจอร์ไม้กันเกรา ทำโลงศพของชาวจีน (หีบจำปา) หมอรางรถไฟ หรือนำไปใช้ในงานแกะสลักต่างๆ เป็นต้น เพราะลักษณะของลำต้นนั้นลวดลายของเปลือกและเนื้อไม้มีความสวยงามเป็นพิเศษ
- ดอกกันเกรานำมาใช้ในพิธีกรรมหนึ่งของการเข้านาค
Credit : Thaihealth